Binnen het ontwikkelprogramma Jeugd en Veiligheid in Oost-Nederland zijn vier pilots gestart in de regio Twente, de gemeente Zwolle en de gemeente Ede. Dit zijn de pilots Vroegsignalering en Dashboard in Twente, Veilig in en om School (VIOS) in Zwolle en het Omgevingsadvies 2.0 in Ede en aanpalende gemeenten. Op deze pagina is een korte beschrijving per pilot toegevoegd.
Pilot Vroegsignalering Twente
De pilot Vroegsignalering in Twente richt zich op het opnieuw inrichten van de vroegsignalering overleggen in de 14 Twentse gemeenten. Deze overleggen zijn bedoeld om kwetsbare jongeren die risico lopen om af te glijden richting criminaliteit tijdig in beeld te krijgen en passende interventies in te zetten. Door het wegnemen van onduidelijkheden over wet- en regelgeving rondom informatiedeling en het maken van duidelijke werkafspraken willen de gemeenten in Oost-Nederland de vroegsignalering overleggen nieuw leven inblazen.
Doel van de pilot
Om te voorkomen dat jongeren afglijden richting (zwaardere) criminaliteit en ondermijning, is het van belang dat signalen van kwetsbare jongeren in een vroeg stadium worden gezien en herkend zodat vroegtijdig interventies kunnen worden ingezet. Het doel van de pilot is om een duidelijke en effectieve structuur voor de vroegsignalering overleggen te ontwikkelen, waarbij alle relevante partners (zoals gemeenten, politie, jeugdzorg, onderwijs en HALT) efficiënt samenwerken. Dit moet leiden tot een beter proces voor het delen van informatie en het ondernemen van gezamenlijke actie om jongeren te ondersteunen.
Resultaten
- Verbeterde overlegstructuur waarbij duidelijk is wie welke rol en taak heeft.
- Duidelijke doelgroepomschrijving voor het vroegsignalering overleg
- Snellere en betere aansluiting tussen de verschillende partners (gemeenten, politie, jeugdzorg, onderwijs en HALT), waardoor signalen van risicovol gedrag sneller worden opgepikt en opgevolgd
- Een concreet protocol voor de vroegsignalering overleggen welke als blauwdruk kan dienen voor andere gemeenten in de regio
What’s next?
Begin 2024 is gestart met de implementatie. Gedurende twaalf maanden willen de partners in de regio gaan leren van de resultaten bij de pilot in de gemeenten Enschede en Almelo. Centraal in deze fase staat het uitwerken van een gezamenlijk werkproces en het komen tot een samenwerkingsconvenant. Het streven is om eind 2024 de ervaringen en geleerde lessen te laten landen in een ‘handleiding vroegsignalering – opzet en uitvoering vroegsignalering overleggen in regio Twente’ voor andere regio’s. Begin 2025 staat een evaluatie van de pilot gepland.
Meer weten?
Ben je nieuwsgierig naar deze pilot of wil jij als gemeenten of regio ook aan de slag met vroeg-signalering? Neem dan gerust contact op met Marleen Kotkamp via m.kotkamp@almelo.nl.
Pilot Kernteam op school Zwolle (VIOS)
De pilot ‘Veilig in en om School (VIOS) – een kernteam op school’ in Zwolle richt zich op het verbeteren van de samenwerking en ondersteuningsstructuur in, rond en tussen scholen, het sociaal domein en de jeugdstrafrechtketen in Oost-Nederland om te voorkomen dat jongeren in de criminaliteit terechtkomen. Hiervoor zetten de scholen Talentstad, Thorbecke VMBO PRO en Ambelt Wapenveld in op de VIOS-aanpak (Veilig in en Om School), waarbij scholen samen met ketenpartners afspraken maken over het signaleren van zorgelijk gedrag of het bespreken van criminaliteit op school.
Doel van de pilot
Het doel is om een veilige leer- en leefomgeving te creëren door (vermoedens van) crimineel gedrag vroegtijdig te signaleren en aan te pakken. Hiervoor wordt een samenwerking opgezet tussen onderwijs, sociaal domein en jeugdstrafrechtpartners. Samen bieden zij een aanpak om jongeren te ondersteunen en zo te voorkomen dat ze afglijden naar criminele activiteiten.
Resultaten
- Een VIOS-aanpak (Veilig In en Om School) op drie scholen in Oost-Nederland
- Verbeterde informatieuitwisseling, aansluiting en samenwerking tussen scholen, sociaal domein en jeugdstrafrechtketen
- Duidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden van de verschillende partijen
- Heldere overlegstructuren en een set aan interventies om beter in te spelen op de behoeften van jongeren, zoals bijvoorbeeld de 'Jongerenrechtbank'
What’s next?
De afgelopen maanden zijn de eerste stappen ondernomen voor het uitrollen van de VIOS-aanpak op drie scholen. Parallel hieraan wordt ingezet op het aanhaken van andere partijen vanuit de justitieketen. Eind 2024 worden de ervaringen uitgewerkt tot geleerde lessen en een werkwijze voor andere gemeenten en scholen over hoe de verbinding tussen de VIOS-teams en de jeugdstrafrechtketen eruit kan zien. Begin 2025 wordt de pilot in Zwolle geëvalueerd.
Meer weten?
Ben je nieuwsgierig naar deze pilot of wil jij als gemeenten of regio ook aan de slag met een VIOS-team op jouw school? Neem dan gerust contact op met Irene Salomons via I.Salomons@zwolle.nl.
Pilot Dashboard in Twente
De pilot "Dashboard in Twente" richt zich op de ontwikkeling van een dashboard/monitor voor 'jeugd, zorg en veiligheid' in de regio Twente. Dit instrument moet inzicht bieden in trends omtrent jeugdcriminaliteit en de effectiviteit van interventies door middel van het bundelen en beter gebruik maken van de beschikbare data bij verschillende betrokken partijen. Hiervoor werken verschillende partners in de jeugd(strafrecht)keten met elkaar samen om in beeld te brengen welke data allemaal beschikbaar is en hoe deze benut kan worden. Kennispunt Twente helpt de regio bij het ontwikkelen van een dashboard/monitor waarin bestaande gegevens samen worden gebracht.
Doel van de pilot
Het doel is om een datagedreven instrument te creëren dat partners in de jeugdzorg en strafrechtketen helpt om beter geïnformeerde en onderbouwde beslissingen te nemen. Het dashboard moet inzicht bieden in de problematiek en de impact van verschillende interventies. Het doel is dat er zo minder jeugdigen in de criminaliteit belanden omdat interventies gerichter op plekken kunnen worden ingezet.
Resultaten
- Een werkend dashboard dat relevante data van verschillende betrokken partijen combineert en inzichtelijk maakt
- Betere samenwerking en data-uitwisseling tussen verschillende partners waardoor men samen kan leren
- Verbeterde monitoring en evaluatie van jeugdcriminaliteit en de toegepaste interventies
What’s next?
De afgelopen periode is samen met een werkgroep gestart met een proces om de belangrijkste ontwerpcriteria voor het dashboard jeugd, zorg en veiligheid op te halen.
Meer weten?
Ben je nieuwsgierig naar deze pilot? Of wil jij als gemeenten of regio ook aan de slag met een eigen dashboard? Neem dan gerust contact op met Sylvia Huis in ’t Veld via s.boomkamp@vrtwente.nl.
Pilot Omgevingsadvies 2.0
De pilot ‘Omgevingsadvies 2.0’ richt zich op het verbeteren van de samenwerking tussen het Sociaal Domein en de jeugdstrafrechtketen in de gemeente Ede, Barneveld en een aantal omliggende gemeenten om jongeren waarover zorgelijke signalen zijn of die verdacht worden van strafbare feiten beter te kunnen ondersteunen. Deze pilot volgt op een eerdere pilot ‘Omgevingsadvies 1.0 ZSM Jeugd’ door de gemeente Ede, Raad voor de Kinderbescherming, politie en het OM. Deze versie van de pilot was specifiek gericht op minderjarigen die verdacht worden van strafbare feiten en besproken worden op ZSM. De 2.0 variant van de pilot richt zich ook op jongeren waarover zorgelijke signalen zijn maar die nog niet formeel worden verdacht van een strafbaar feit. Om dit goed te kunnen doen, moet het makkelijker worden om informatie vanuit het Sociaal Domein, het (jeugd)strafrechtelijk domein en de andere betrokkenen bij elkaar te brengen. Strafrechtelijk optreden alleen is vaak ontoereikend om jeugdcriminaliteit en recidive te voorkomen. Hiervoor dient het eventuele strafrechtelijk optreden onderdeel te zijn van een bredere aanpak op gebied van preventie, hulpverlening/ondersteuning en nazorg voor de jeugdige en het gezin.
Doel van de pilot
Het doel is om een geïntegreerde aanpak te ontwikkelen waarbij informatie uit het Sociaal Domein en het (jeugd)strafrechtelijk domein makkelijker bij elkaar wordt gebracht om jongeren effectiever te ondersteunen en verder afglijden of recidive te voorkomen.
Resultaten
- Verbeterde informatie-uitwisseling en samenwerking tussen Sociaal Domein, (jeugd)strafrechtelijke kader en andere organisaties
- Snellere en effectievere ondersteuning voor jongeren en gezinnen
- Uitbreiding van de doelgroep binnen de pilot en betrokkenheid van meer partijen om ondersteuning vanuit bredere expertise te bieden
What’s next?
De afgelopen periode is vastgesteld met welke partijen de pilot wordt voortgezet. In ieder geval zijn dit de gemeenten Ede en Barneveld in samenwerking met de Raad voor de Kinderbescherming, Jeugdbescherming Gelderland en de Politie. De gemeenten Renkum en Wageningen zijn ook in gesprek over aansluiting. In juni vindt de eerste werksessie met professionals plaats waar in ieder geval aandacht wordt besteed aan de ‘cliëntreis’ en waar de signalen op dit moment binnenkomen.
Meer weten?
Ben je nieuwsgierig naar deze pilot? Of wil jij als gemeenten of regio ook aan de slag met een omgevingsadvies? Neem dan gerust contact op Denise van der Plaat via denise.van.der.plaat@ede.nl of Teun Soederhuizen via teun@ehdk.nl.